Ağız İçi Yaralar: Neden Oluşur ve Nasıl Geçer?
- Dt.Gürkan Metin
- 3 minutes ago
- 2 min read
Ağız içinde aniden çıkan yaralar, günlük yaşamı zorlaştıran, konuşmayı ve beslenmeyi bile etkileyebilen yaygın bir sorundur. Bu yaralar kimi zaman zararsız olabilirken, bazıları daha ciddi hastalıkların habercisi olabilir. Peki ağız içi yaraların nedenleri nelerdir ve nasıl geçer?
İçindekiler
Ağız İçi Yara Çeşitleri
Ağız içinde farklı nedenlerle oluşan çeşitli yara türleri vardır. En sık karşılaşılanlar şunlardır:
Yara Türü | Görünüm Özelliği | Nedeni | Süreç |
Aft | Beyaz-sarı merkezli, kırmızı kenarlı | Stres, vitamin eksikliği, travma | Genellikle 7–10 günde geçer |
Uçuk | İçinde sıvı olan kabarcıklar | Herpes virüsü | 10–14 gün sürer, bulaşıcıdır |
Pamukçuk | Beyaz, peynirimsi plaklar | Mantar (Candida) | Bağışıklık düşüklüğünde çıkar |
Lökoplaki | Beyaz ve kalın lezyonlar | Sigara, kronik tahriş | Kanser öncüsü olabilir |
Ağız İçi Yaraların Başlıca Nedenleri
Ağız yaralarının oluşmasına sebep olabilecek birçok faktör vardır:
Travmalar:
Sert fırçalama, yanlışlıkla yanağı ısırmak, protezlerin sürtünmesi.
Stres ve yorgunluk:
Özellikle aft oluşumunda etkilidir.
Beslenme eksiklikleri:
B12 vitamini, demir ve folik asit eksiklikleri.
Viral enfeksiyonlar:
Özellikle uçuk, herpes simpleks virüsü nedeniyle çıkar.
Bağışıklık sistemi problemleri:
Pamukçuk gibi mantar enfeksiyonlarına neden olur.
Bakteriyel enfeksiyonlar ve iltihaplar:
Diş eti hastalıkları, diş çürükleri veya apse oluşumu ağız içinde iltihaplı yaralara yol açabilir.
Sigara kullanımı:
Lökoplaki gibi uzun süreli lezyonlara yol açabilir.
Ağız İçi Yaralar Nasıl Geçer?
Tedavi, yaranın türüne ve nedenine göre değişir. Ancak genel öneriler şunlardır:
Aft: Tuzlu su gargarası, aft kremleri, B12 desteği.
Uçuk: Antiviral kremler ve ilaçlar (asetat içerikli kremler).
Pamukçuk: Mantar ilaçları ve ağız hijyenine dikkat.
Lökoplaki: Sigaranın bırakılması, gerekirse biyopsi ile takip.
Evde Denenebilecek Doğal Yöntemler
Aşağıdaki yöntemler, belirtileri hafifletmeye yardımcı olabilir:
Karbonatlı suyla gargara (özellikle aft ve pamukçuk için)
Papatya çayı ile ağız çalkalama
Aloe vera jeli (yatıştırıcı etkisiyle bilinir)
Ancak bu yöntemler yalnızca destekleyicidir, tedavi yerine geçmez.
Hangi Durumlarda Diş Hekimine Başvurulmalı?
Bazı ağız yaraları ciddi hastalıkların belirtisi olabilir. Aşağıdaki durumlarda mutlaka bir diş hekimine başvurulmalıdır:
2 haftadan uzun süren yaralar,
Aşırı ağrılı ve kanamalı lezyonlar,
Yaralarla birlikte ateş, halsizlik gibi sistemik belirtiler,
Sık sık tekrarlayan uçuk veya aft.
Sıkça Sorulan Sorular (SSS)
Aft ile uçuk aynı şey midir?
Hayır. Aft ağız içinde çıkar ve bulaşıcı değildir. Uçuk ise dudak kenarında çıkar ve herpes virüsünden kaynaklanır, bulaşıcıdır.
Pamukçuk bebeklerde neden daha sık görülür?
Bebeklerin bağışıklık sistemi henüz gelişmediği için Candida mantarına karşı savunmaları zayıftır.
Lökoplaki kansere dönüşür mü?
Her lökoplaki kanserleşmez ama bazıları zamanla kötü huylu olabilir. Bu nedenle düzenli kontrol önemlidir.
Ağız yaraları stresle ilgili midir?
Evet, özellikle aft yaraları stresli dönemlerde daha sık ortaya çıkar.
Ağız içi yaralar bulaşıcı mıdır?
Uçuk bulaşıcıdır, ancak aft genellikle bulaşıcı değildir.
Ne zaman doktora görünmeliyim?
2 haftadan uzun süren, geçmeyen ya da büyüyen yaralarda diş hekimine başvurmalısınız.
Evde tedavi yeterli olur mu?
Küçük ve geçici yaralar için evde bakım yeterli olabilir. Ancak sık tekrarlayan ya da şüpheli lezyonlar için profesyonel destek şarttır.
Commentaires